poniedziałek, 28 października 2013

Kino Górnik "CAPITOL"

Któż z nas nie ma sentymentów do miejsc ? Czy jest choć jedna osoba która może przejść obojętnie koło kamienicy gdzie mieszkała nasza dawna miłość z lat szkolnych i patrząc w jej okno nie powspominać tych rudych loków i czarującego uśmiechu lub czy możemy minąć kino, gdzie wciśnięci w fotele ukradkowo wymienialiśmy pierwsze pocałunki ? No właśnie, jednak można . W natłoku codziennych obowiązków i szaleńczą pogonią za pieniądzem popadamy w istną obojętność nie interesując się tym co wkoło się dzieje. Szara rzeczywistość zabiera nam radość z małych rzeczy i tym samym pogrążamy się w otchłań monotonii zwykłego życia, no cóż ...
Wałbrzych drugie co do wielkości miasto dolnego śląska. Pierwsze wzmianki o miejscowości pojawiły się około 1191 roku, dzięki rewolucji przemysłowej która napłynęła z Wielkiej  Brytanii, miasto około XX wieku zasłynęło w przemyśle porcelanowym, tkackim i górnictwie. 

Górnictwo wzmianka o pierwszej kopalni pochodzi z roku 1366. I w ten sposób mamy zarys powolnego rozwoju Wałbrzycha, bo przecież wraz z rozwojem górnictwa, rozwijało się i miasto, inaczej być nie może. W ten o to sposób dotarliśmy do roku 1929. 


W tym właśnie roku do użytku oddana zostaje jedna z najnowocześniejszych budowli w Niemczech, czyli główny temat naszego dzisiejszego wpisu -  GÓRNICZY DOM KULTURY, zwany w skrócie GieDeK.

 Obiekt  położony jest w obszarze historycznego układu urbanistycznego Starego Miasta wpisanego do rejestru zabytków, majestatyczna bryła mieszcząca się w samym środku Wałbrzycha wyceniana na około 2 257 310 zł.


To właśnie tu znajdowała się po wojnie najlepsza sala kinowa, teatralno-widowiskowa, która obecnie niestety została wyburzona.



Warto wspomnieć, że w 1975 roku w mieście działało 9 kin, które były w większości własnością kopalń i koksowni, to właśnie w nich odbywały się liczne akademie, oraz imprezy fundowane przez tutejsze zakłady pracy.


Można by się rozpisywać nad historią GDK godzinami, ale najważniejszy przełom dla tego obiektu jak i całego miasta niestety przypada na okres transformacji gospodarki w kraju. Tak więc w roku 1990 działały już tylko 3 kina, a wraz z zamykaniem kim zamykano liczne domu kultury przy nich działające – kultura wolnym krokiem ...


Dwa lata później w roku 1992 likwidacji ulega Górniczy Dom Kultury , chociaż wcześniej służył jako karta przetargowa pomiędzy kopalniami tak teraz w raz z podupadaniem wałbrzyskich kopalń zamyka się jego karta w historii miasta. Obiekt po licznych próbach zagospodarowania znajduje się w gorszym stanie niż go oddały kopalnie. 
Wejście główne zostało wykonane z poziomu piwnicy.

Pół piętro, korytarz główny, schody na balkon i do tak zwanych "jaskółek" czyli do loży widokowych.



Drugie piętro 


Tak oto na chwilę obecną wygląda obiekt kultury, na który łożyły tutejsze kopalnie. Utrzymywany  z ciężkiej pracy górników , którym system zafundował likwidację stanowisk pracy, a tym co byli już na emeryturze odebrał miejsca do miłego  spędzenia czasu w raz z rodziną.  
W zamian fundując Pomnik Pamięci Górnictwa na domiar złego oddalony około 300 metrów od GieDeKu , ironia losu czy brak wolnego miejsca w mieście a może, po prostu mówiąc złośliwość urzędników ?  Oceńcie drodzy czytelnicy sami.


zatem spójrz człowieku z marmuru
jak twój trud w gruz się obraca
wspomnieniem zostaną chwile
tak miło spędzone w tych salach
z błyszczącym w blasku słońca oku
dzisiaj wspominasz chwile spędzone w loży
przy Bolku, Tosi, Lolku oraz Koziołku Matołku
jak miło było posłuchać koncertów zespołów rockowych
dzisiaj deski ze sceny się palą w czyimś pokoju stołowy 
pamiętasz pierwsza randka i pierwsza dziewczyna
 byłeś taki podniecony gdy stałeś w długiej kolejce do kina 
a pamiętasz jak medal dostałeś swój pierwszy 
za osiągnięcia na dole o głowę stałeś się większy
pamiętasz jak żona z dziećmi siedziała w kościele
a ty przy piwku w barze z Siwym w niedziele 
słuchałeś z podziwem jego o mieście utworów *
siedząc tak do wieczora bez żadnych oporów
dzisiaj często zaglądasz przed pomnik 
często zasiadasz przy butelce wina
tak smutny i zdołowany jak aktor ze spalonego kina


Jest nad czym ubolewać bo likwidacja Domu Kultury, to również likwidacja działających licznych pracowni między innymi plastyczne, modelarskie, fotograficzne no i również prężnie działające kółko szachowe, które miało się czym poszczycić. 







Oglądając to co pozostało trudno pohamować emocje, chciało by się wyć i wołać o pomstę do nieba, jednak nie wszystko stracone bo są i dobre wieści.
Prezydent miasta Wałbrzycha w 2012 roku ogłosił konkurs  architektoniczny na „ Projekt koncepcyjny budynku dawnego GDK , przyszłe Centrum Kultury im. Wałbrzyskich Górników”  za pierwsze miejsce można były wygrać 30 000 zł, w Sądzie Konkursowym zasiadł m.in. przedstawiciel  Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego .**

I na początku 2013 roku ogłoszono wyniki, na konkurs wpłynęło 21 prac ale najlepsza okazała się praca spółki HS99 z Koszalina.*** Firma zamierza w przemyślany sposób oddać miastu aż 9 tys metrów kwadratowych powierzchni użytkowej, ma zamiar połączyć różne poziomy kultur, chce również by centrum łączyło dwa poziomy miasta, tradycję i nowoczesność. 
Oczywiście pytanie nasuwa się samo ile to będzie kosztować ? 
Nie licząc pieniędzy a suma to około 100 mln zł , pozostaje kwestia ukształtowania przepięknej krajobrazowo okolicy , no cóż pożyjemy zobaczymy w końcu jak wszystko dobrze pójdzie zgodnie z planem w 2017 centrum ma zostać oddane do użytku.
Pisząc końcówkę tego artykułu jedno przysłowie chodzi po głowie
 „mądry Polak po szkodzie”, no ale mam nadzieje, że w planowanym terminie kochani projektomaniacy spotkamy się w kinie…



* Defekt Muzgó "Wałbrzych" - http://www.youtube.com/watch?v=bJZodoMO4lM
** Ogłoszenie konkursu - http://www.youtube.com/watch?v=ac1PScbfYsE
*** Rozstrzygnięcie konkursu - http://www.youtube.com/watch?v=ft3iDhaIDBQ

6 komentarzy:

  1. FANTASTYCZNY wpis!!
    Boże, jakie ja mam wspomnienia związane z tym miejscem. Jeździłam do kina i na występy szkolne.

    OdpowiedzUsuń
  2. Dziękujemy bardzo :)

    OdpowiedzUsuń
  3. To jest na prawdę dobre ..Super Kasiu !!!

    OdpowiedzUsuń
  4. GDK to było naprawdę COŚ i mam nadzieję, że znowu będzie!

    OdpowiedzUsuń